Denemeler / Francis Bacon

DenemelerDenemeler

Denemeler’den…

Din, insan toplumunun başlıca birleştirici bağı olduğundan, dinin kendisinin gerçek bir birlik göstermesi yerinde olur. Din konusundaki kavgalarla bölünmeler paganlarca bilinmeyen kötülüklerdi. Bunun nedeni, pagan dinlerinin değişmez bir inançtan daha çok, ayinlerle törenlerden oluşmasıydı: dinlerindeki başlıca ulularla öğreticilerin ozanlar olduğunu düşünürseniz, inançlarını da kafanızda kolayca canlandırabilirsiniz. Amaç gerçek Tanrının özelliği, kıskanç bir tanrı oluşu, dolayısıyla da gerek tapınılmasında, gerekse dininde hiçbir karışıklık, hiçbir ortak istemeyişidir. Bu nedenle, dinin birliği, böyle bir birliğin yararları, sınırları, yolları üzerine birkaç söz söylemek istiyoruz.

Dinde birliğin yararları (başlıca amaç olan Tanrının hoşnut kılınması bir yana) ikidir: biri kilisenin dışındakilere, öteki de içindekilere yönelmiştir. Birincisini gözönüne alırsak, karşı-öğretilerle bölünmelerin bütün yanılgılar arasında en büyük, ahlak çöküntüsünden bile daha büyük bir yüzkarası olduğu kesinlikle ortaya çıkar. İnsan gövdesinde bir yara bir çatlak, nasıl huydaki bir bozukluktan daha kötüyse, din konusunda da durum değişmez. Birliğin parçalanması kadar hiçbir şey insanları kiliseden uzaklaştıramaz. Onun için, biri çıkar, “Ecce in deserto”, öteki “Ecce in penetralibus” derse, başka deyimle, kimisi İsa’yı sapık inançlıların gizli toplantılarında, kimisi de kilisenin ancak dış görünüşünde aramaya yeltenirse, şu söz insanın kulağında sürekli olarak çınlamalıdır: “nolite exire” (dışarı çıkmayınız). Dinsizlere gönderilmiş, görevi gereği özellikle din dışında kalanları dine kazanmaya yönelmiş olan ermiş; “Buraya bir dinsiz gelse, her birimizin başka bir ağızla konuştuğunu görünce size deli demez mi?” diye soruyor.

Kuşkusuz, tanrıtanımazlarla inançsızların da din konusunda bunca uzlaşmazlığı, bunca aykırı görüşü işitmeleri daha az sakıncalı değildir; bu durum onların kiliseden uzaklaşıp “alaycılar topluluğuna karışmalarına” yol açar. Böyle ağırbaşlı bir konu için pek hafif kaçmakla birlikte şu örnek, bozulmayı güzel dile getirir; bir taşlama ustası, sözde kitaplığındaki uyduruk kitap başlıkları arasında “Din-karşıtlarının Mağripli Oyunu” adlı bir kitabı da sayar. Gerçekten de, dine karşıt öğretilerin her birinin kendine özgü tutumu ile gösterişi, çok çok, kutsal şeyleri hoşgörmeye dünden hazır olan dünya tutkunları ile aşağılık politikacıları eğlendirmeye

LİNK

Author: admin

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir