Bir Kimlik Vakası
Bir Kimlik Vakası’ndan…
Sherlock Holmes’le birlikte Baker Sokağı’ndaki evde şöminenin karşısında oturuyorduk. “Aziz dostum,” diye söze girdi, “hayat, insan aklının alabileceğinden çok daha gariptir. Bizler aslında sıradan denen şeyleri çoğu zaman hayal bile edemeyiz. Şayet ikimiz şu pencereden el ele uçup, bu büyük şehrin üzerinde dolaşarak çatıları hafifçe kaldırıp aşağıda olup biten garipliklere, sıra dışı tesadüflere, planlara, niyetlere ve nesilden nesle süren harika olaylar zincirine bakabilseydik, aslında alışıldık ve önceden tahmin edilebilir sonuçlarıyla insan ürünü eserlerin hepsi, yararsız ve sönük bir hal alırdı.”
“Bundan emin değilim,” diye cevap verdim. “Gazetelerde gördüğümüz bütün olaylar istisnasız oldukça açık ve yeterince kaba gibi görünüyor. Polis raporlarıysa aşırı derecede gerçekçi ama yine de kabul etmeliyiz ki sonuç ne fantastik ne de sanatsal.”
“Gerçekçi bir etki yaratabilmek için belli şeyleri seçip ayıklayabilmek gerekir,” dedi Holmes. “Bir polis memuru basmakalıp şeyler üzerinde dururken, bir gözlemci, meselenin özünü oluşturan ayrıntılara bakar. Duruma göre bazen sıradan olandan daha olağanüstü bir şey yoktur.”
Gülümseyerek kafamı salladım. “Neden böyle düşündüğünü gayet iyi anlayabiliyorum,” dedim. “Üç ayrı kıtada çaresiz kalmış herkese yardım ve tavsiyede bulunan senin gibi birinin devamlı garip ve şaşırtıcı olaylarla karşılaşması doğaldır. Ama şuna bir baksana!” Yerden sabah gazetesini aldım. “Şimdi küçük bir test yapalım. Karşıma çıkan ilk başlık şöyle: ‘Bir kocanın karısına yaptığı acımasızlık’. Altında yarım sütun haber var ama okumama gerek kalmadan ne kadar bilindik bir mesele olduğunu kestirebiliyorum. Her zaman olduğu gibi işin içinde başka bir kadın, alkol, itişme, kavga, yaralama, sevecen kız kardeş veya ev sahibesi vardır mutlaka. En kötü yazar bile bu kadar kaba yazamazdı.”
Holmes gazeteyi alıp bir göz attıktan sonra “Aslında verdiğin örnek, tezini savunman açısından uygun değil,” dedi. “Dundas boşanma vakası bu. Bu vakayla bağlantılı bazı küçük meseleleri çözmelerine yardım etmiştim. Adam ağzına bir damla bile içki sürmezdi, hayatında da başka bir kadın yoktu ve kadının şikâyetçi…
