Dersu Uzala
Dersu Uzala’dan…
1902 senesinde, altı SibiryalI piyade eriyle, dört de yük beygirini, Shkotovo Köyü yakınlarında Ussuri Körfezi’ne dökülen Tsimuho’dan yukarı çıkardım. Amacımız, dört nehrin -Tsimu, Daubi, Mai ve Lefu- kaynağının Tatianshan’daki geçitleri ve Hanka Gölü’yle Ussuri Demiryolu civarındaki patikaları keşfetmekti.
Shkotovo, Tsimuho’nun ağzının sağ kıyısında, Çinlilere ait ve camlı küçük bir penceresi olan bir av kulübesi yüzünden yerli halkın “Sırça Vadi” olarak adlandırdığı bir vadide kuruludur. En yakın cam fabrikası binlerce kilometre uzakta olduğu için, Ussuri çevresindeki bu ormanlık bölgede cam nadir bulunan bir şeydi. Öyle ki, alışveriş amaçlı kullanılır hale gelmişti. Boş bir şişeyle, hatırı sayılır miktarda un, tuz, akdarı, hatta kürk bile almak mümkündü. Düşmanlar eski hesaplarım birbirlerinin cam eşyalarını kırarak kapatırdı. Bu koşullar altında fanzanın1 penceresindeki camın, oraya ilk yerleşenlerin dikkatini kulübeyi, nehri ve bütün bölgeyi onun adıyla anacak kadar çekmiş olması, hiç şaşırtıcı değil.
Shtkotovo’dan erkenden yola çıktık ve aynı gün Sırça Vadi’ye vardık. Dağınık meşe ağaçlan dağların yüksek bölgelerinde yerlerini çoğunlukla sedir ağaçlarının hâkim olduğu sık ormanlara bırakıyorlardı. Çinli avcıların ve şifalı ot toplayıcılarının açmış olduğu dar patikayı takip ettik. Uzun süredir kullanılmayan patika, kapanmaya yüz tutmuştu, otlardan oluşan bir halı tarafından gözlerden gizleniyor, bir sürü yerde de devrilmiş ağaçlarla kesintiye uğruyordu. Aradan çok geçmeden patikayı hepten yitirince, istediğimiz yöne giden hayvan yollarını takip etmeye başladık ama çoğunlukla el değmemiş ormanda kendimize yol açarak ilerliyorduk. Üçüncü gün, akşam olmadan Tatianshan’a ulaştık.
Her zamanki gibi, çadırlarımızı kurma ve ateş için çalı çırpı toplama işini gün ışığında halledebilmemiz için günlük yürüyüşümüz erken bitirdim. Adamlar kampı kurarken, ben de yakın çevrede keşfe çıktım. Bu türden gezintilerde, harika bir ahbap ve iyi bir avcı olan Policarp Olentyev bana eşlik ederdi.
Güneş ufuk çizgisinin altına inerek batarken, ışınlan dağ zirvelerinde uzun uzun oyalandı ama karanlık gölgeler vadileri çoktan perdelemişti. Ağaçlar, soluk gökyüzünün önünde sarımsı yapraklarla süslü tepeleriyle cesurca yükseliyorlardı…
