Postmodernizme Hayır
Postmodernizme Hayır’dan…
Yapıbozuculuğu eleştirel biçimde tartışan akademisyenler, yapıbozuculuğun savunucularından, tartıştıklarının aslında yapı-bozuculuk olmadığı çünkü yapıbozuculuğun herhangi bir biçimde ifade edilmesi ya da mantıksal incelemesinin, doğasına karşı günah işlemek olduğu yolunda tepkiler aldılar: O, başka durumlar gibi betimlenemez ve ifade edilemez. Bunun altını çizmek için, yandaşları genelde yapıbozuculuğun bir kuram olarak düşünülebileceği anlayışına karşı çıkıyorlar. O, ne bir kuramdır, ne de bir kurama bağımlıdır diyor taraftarları. Proje sözcüğü yeğleniyor: Derrida’nın çalışması ve yapıbozuculuk kuram değil, projedir. Terminolojide ki bu değişikliğin neden bir fark yaratması gerektiği açık değil; bir projede bir kuram gibi tanımlanabilir, sonuçta ortaya çıkan tanımlama incelenebilir ve çözümlenebilir.
Ancak terminolojideki bu değişimin altında yatan neden yeterince belli: Niyet, yapıbozuculuğun aklın araçları kullanılarak ve mantıksal inceleme yoluyla tartışılamayacağı çünkü yapıbozu-culuğun farklı bir mantığı, yeni bir tür seçenek ya da “başka” mantığı hem gerektirip hem somutlaştırarak farklı bir biçimde işlediği görüşünün altını çizmek. Bu duruştan ne anlam çıkarmamız gerekiyor ve bu yapıbozuculuk tartışmamızı nasıl etkileyecek?
Böyle bir soruyla karşılaşıldığında akla ilk gelen şu “başka” mantığa bir bakmak: Nedir “başka”? Farklı türde bir mantığın kurulduğunu söylemek büyük ve heyecan yaratabilecek bir iddiada bulunmak demektir. Onu kurmaksa büyük bir başarı ve birinci derecede önemli bir olay olur.
Bu mantık neden oluşur? Nasıl işler? Ancak savunucuları “başka” mantığı açıkça sunmaktan çok kullanmaktan hoşnut görünüyorlar ve yeni mantığa doğrudan göndermeler, çoğunlukla yapıbozucu yazılar eskisinin standartlarına göre tutarsız ya da mantıksız kabul edildiğinde ortaya çıkıyor. Ama bu kuşkusuz esef edilecek bir durum; eğer seçenek mantık aslında yapıbozuculuk için merkeziyse, insan bunun yapıbozuculuğun en merkezi yapısı ve başarısı olarak tartışma ve incelemenin asıl odağı olmasını bekliyor. Kullanıldığı kadar neden incelenmesin de?
Bunun yanıtı seçenek mantığın betimlenemeyeceği ve ifade edilemeyeceği biçiminde. Çünkü betimlemek ve ifade etmek eski mantığı kullanmaktır. Ama burada bir sınır çizmemiz gerekiyor: Standart önermeli mantığın yetersiz olduğu ve başka tür bir mantığın gerekebileceğini…
Teşekkürler. Çok makbule geçti