Kadınlar ve Sosyalizm
Kadınlar ve Sosyalizm’den…
Tartışmanın sınırlarını çok çeşitli bakış açıları belirliyor olsa da, kadınlara uygulanan baskının şu ya da bu oranda erkeklerin kadınlara hâkim olma ve onları baskılamaya dönük ezelî ihtiyacından kaynaklandığı varsayımına karşı çıkarken sosyalistler genelde kendilerini yalnız bulurlar. Bu varsayım hem muğlak bir şekilde tanımlanan erkeklerin kadınlara hâkim olma eğilimini (aynı zamanda muğlak bir şekilde tanımlanan kadınların yetiştirme ve dolayısıyla hâkimiyete boyun eğme eğilimini) kanıtlamaya çalışan erkek şovenistler hem de aslında aynı şeyi kanıtlamaya çalışan feministlerce savunulmaktadır.
Bu görüş, testosteron seviyesiyle ilgili bütünüyle biyolojik bir açıklama değildir. Ancak ister açıkça ifade edilmiş, isterse de ima edilmiş olsun, biyoloji ve insan doğasına ilişkin varsayımlar bu tartışmanın ardına gizlenmektedir.6
Kadınlara uygulanan baskıyla ilgili bilindik açıklamalar çok çeşitlidir; kimi alenen mantıksızdır, kimi ise somut kanıtlardan çok sıradan spekülasyonlara dayanmaktadır. En yaygın kuramlar erkeklerin fiziksel gücünün onları daha saldırgan yaptığı varsayımına dayanmaktadır (buradaki mantık, muhtemelen, erkeklerin kadınlar üzerinde hâkimiyet kurmasının sadece buna güçleri yetmesinden ileri geldiğidir). Çocukluğumuzdan kalma o bilindik, kadınlarını saçlarından tutarak mağara mağara sürükleyen kıllı Neandertal imgesi, bu yanlış biyolojik varsayıma dayanmaktadır.
Kadınlara uygulanan baskının kökenleriyle ilgili tartışmalar daha çok, insan toplulukları üzerine çalışan antropoloji alanında gerçekleşmektedir. Antropolojik çalışmalar objektif olmak şöyle dursun, araştırmacının kendi kültürel önyargılarından oluşan öznel bir birikime yaslanmaktadır. En açık örneği, geride bıraktığımız birkaç on yılda alanda baskın olan ve birçok antropoloğu verili bir toplumda bütün önemli işlevlerin erkekler tarafından yerine getirildiği varsayımına kapılmaya iten erkek şovenizmidir. Eleanor Burke Leacock Erkek Egemenliği Efsanesi adlı kitabında antropolog Robin Fox tarafından sanki sadece erkek okurlara hitaben yazılmış gibi görünen bir bölümden çok net bir örnek vermektedir:
Anatomide olduğu gibi davranışlarda da soyumuzun gücü, göreli olarak genelleştirilmiş bir yapıdan gelmektedir. Tam da babun kuzenlerimiz gibi türleşmediğimiz için kadınların kontrolü ve değiş tokuşu gibi konulara çözüm getirmemiz gerekti.7
1960’ların sonlarında kadın hareketi erkek şovenizmine meydan okuyuncaya kadar, cinsiyetçi…
